GMH/ÍNDICE A-Z

40
1228/06/25. Saregia. (1135/12/05. Palencia)
Afonso IX confírmalle ó mosteiro de Toxos Outos os privilexios e o couto do cenobio concedido a este por Afonso VII (doc. n.º 5).

A.- A.H.N. Clero. Carpeta n.º 556, doc. n.º 8.
B.- Tombo, ff. 26v-27v.

Transcr.- GONZÁLEZ, J.- Alfonso IX, doc. n.º 556.
Rex.- SÁNCHEZ BELDA, L.- Documentos reales de la Edad Media..., doc. n.º 588.

Qvoniam cera res tam fragilis quam putribilis est, iccirco ego Adefonsus, Dei gratia rex Legionis et Gallecie, priuilegium cautationis monasterii Sancti Justi et hereditatum eius protectionis eciam siue tuitionis nec non plenarie libertatis et donationis fossadarie, fazendarie, furti, homicidii, rausi et tocius calumpnie uel fori regii de hominibus conmorantibus in hereditatibus et prediis predicti monasterii nec non excusationis portatici per totum regnum olim Deo et iamdicto monasterio ab auo meo domino imperatore concessum innouans et confirmans ad perpetuam rei memoriam et vt cautatio protectio siue tuitio libertas et donacio nec non excusatio ipsa robur obtineant perpetue firmitatis et confirmationis sub bulla plúmbea de uerbo ad uerbum iussi presentibus annotari tenor autem ipsius strumenti est iste:

In nomine sancte et indiuidue Trinitatis, Patris et Filii et Spiritu Sancti, amen. Cassa equidem et debilis est potestas non est gratiam roborata quam re uera feliciter adipisci credimus si sacro sancta loca personasque religiosas dignis honoribus largis beneficiis gratisque muneribus amplificemus decorem enim domus sue dilexit Deus et in Eius ultoribus gloriari noscitur, liqueat igitur omnibus quod ego Adefonsus, Dei gratia Hyspaniarum imperator, una cum coniuge mea imperatrice domna Berengaria facio tibi abbati domno Petro monasterii Sancti Justi de Togis Altis omnique conuentui monachorum tam presentium quam futurorum in eodem loco soli Deo seruientium cautum de eodem monasterio imperpetuum ualiturum per suos terminos, videlicet caput Montis Alti et inde // per lacunam de Loania et per illas mamulas de Caballo Sicco et per illas mamulas de Elsende et peruenius Auelanedi, et de alia parte per illum parietem antiquum qui uadit contra agrum de Dea qui diuidit terminos huius monasterii et terminos Sancti Pelagii de Lauar et per Togios Altos et per aliud nemus de Laamir, et inde ad terminos Sancti Martini sicut uadunt ad castellum de Luania et inde ad Villare de Anta et inde ad caput Montis Alti. Cauto prefatum monasterium per suos terminos et omnes hereditates quas nunc habet uel acquirere poterit in futurum ubicumque fuerint. Similiter cauto ut nullus illas decetero inquietet uel ei malum irroget. Ceterum monasterium ipsum meo auxilio, consilio fundatum et res uniuersas quibus subsistit abbatem, uidelicet Petrum, aliosque illustres uiros et in curia mea emeritos quos constructioni predicti loci sub regula sancti Benedicti denuo pugnare uolentes adiuuo et ad peticionem eorum in cunctis faueo ceterosque successores suos sub tuicione et defensione mea recipio. Sed et hoc monasterium suosque inquolas consulente et consentiente domno Didaco, compostellane sedis archiepiscopo, una cum consensu omnium canonicorum eiusdem sedis in cuius territorio iamdictum cenobium construitur tali libertate dono, vt nullius deinceps potestati tam seculari quam ecclesiatice subiaceant nulli loco, nulli monasterio, nullique persone alterius monasterii unquam obediant nisi sancte Romane sedis. Et ut liberius diuinis famulatibus ibi degentes insistant ab omni iurisdictione episcoporum imperpetuum absoluimus ut de nulla que sua sunt cogantur preter episcopalia, id est sacros ordines olei consecrationem et abbatis benedictionem ad concilium uero et ad sinodum episcoporum nisi pro sola fide eis uenire liceat. Constituto eciam et confirmo ut commorantes homines in hereditatibus et prediis huius cenobii nemini vnquam respondeant de fossadaria aut fazendaria, neque de furto, neque de homicidio, neque de rauso, neque de aliqua calumpnia uel foro regio nisi abbati uel illis qui eiusdem monasterii procurationem tenuerint. De omnium etiam portatico per totum meum regnum excuso ad idiem monasterium, res suas uenturas uel ab ipsis fratribus in partes alias latas et ad quamcumque partem uoluerint securi et in pace transeant et pertranseant per totum meum imperium quicumque ad istud monasterium pertinuerint. Siquis uero de gente mea uel extranea hanc cautationis et liberationis scripturam infringere temptauerit sit maledictus et cum Iuda proditore in inferno dampnatus; et quod inuaserit duplet partique imperatoris pro ausu temeritatis C libras auri reddat, istud uero scriptum semper maneat in robore firmitatis. Facta carta in Palentia Sancti Antonini, nonas decenbris sub era Mª Cª LXXª IIIª. Adefonso imperatore imperante in Toleto, Cesaraugusta, Nagira, Castella, Legione et Gallecia. Ego Adefonsus, Dei gratia Hyspaniarum imperator, hoc scriptum quod fieri iussi proprio robore confirmo. Berengaria, Hyspanie imperatrix, conf. Infanta domna Sancia, conf. Didacus, Dei gratia compostellane sedis hoc scriptum robore suo conf.; anno sui pontificatus XXXV. Pelagius Abbas, ecclesie Beati Jacobi canonicus et archiepiscopi notarius, conf. Bernardus, segontinus episcopus et capellanus imperatoris, conf. Petrus, palentinus episcopus, conf. Petrus, Legionis electus, conf. Munio, uallibriensis episcopus, conf. Cresconius Pelaz, judex, conf. Petrus Gunde et premicelis, conf. Vimara Ruderici, Dei presbiter, conf. Petrus Elie, Beati Jacobi decanus et archidiaconus, conf. Petrus Cresconides, ecclesie indignus archidiaconus, conf. Arias Muniz, ecclesie indignus archidiaconus, conf. Ferdinandus Petri, Beati Jacobi canonicus, conf. Martinus, eiusdem ecclesie // cantor, conf. Martinus, regis clericus et ecclesie Beati Jacobi canonicus, conf. Rudericus, Antealtarium abbas propria manu conf. Florencius, abbas Sancte Marine, conf. Petrus Aluitit, diaconus, conf. Comes Adefonsus Iordani, conf. Comes Rois Martinez, conf. Comes Lop Diat, conf. Comes Monio Pelaiz, conf. Comes Fernandus de Traua, conf. Comes Rodericus de Sarria, conf. Comes Rodericus de Limia, conf. Vermudus Petriz, conf. Gotier Fernandez, maiordomus, conf. Manrricus, signifer imperatoris, conf. Fernandus Iohannis, conf. Girardus scripsit hanc cartam iussu magistri Hugonis, cancellarii imperatoris.

Nulli igitur omnio hominum liceat hanc mee innouationis et confirmationis cartam infringere uel ei ausu temerario contraire, quod qui presumpserit iram Dei omnipotentis et regiam indignationem incurrat et quantum inuaserit in duplum restituat et pro ausu temerario regie parti in penam mille morabitinos exsoluat. Carta nichilominus in suo robore permanente.

Facta carta apud populationem de Saregia, XXV die junii, era Mª CCª LXª VIª.

Bernardo existente compostellano archiepiscopo. Johanne, ouetensis episcopo. Roderico, Legione episcopo. Nunone, astoricensis episcopo. Laurentio, auriensis episcopo. Michaele, lucensis episcopo. Stephano, tudensis episcopo. Martino, mindoniensis episcopo. Infante domno Petro, maiordomo domini regis tenente Limiam, Legionem, Taurum, Zemoram, Strematuram et Trasserram. Domno Roderico Fernandi, signifero domini regis, tenente Astoricam, Maioricam et Beneuentem. Domno Fernando Guterrez tenente perticam Sancti Jacobi.

Domno Petro Petri, magistroscolarum auriensis, canonico compostellano,
existente cancellario domini regis. Adefonsus, domini regis scriptor, scripsit.

Materias

abade; agro; arcebispo; arcediago; avó; bispo; cabido; capelán; chanceler; chantre; chumbo; cisterciense; cóengo; conde; construción; couto; couto; crego; curia romana; deán; diácono; electo; electo; emperador; emperatriz; escudeiro; esposa; esposo; familia; filla; fisco; fortaleza; freguesía; fundación; lagoa; linde; mámoa; marabedí; mestrescola; montes; mosteiro; mosteiro; muller; nai; neto; orde do Císter; pai; pertegueiro; portádego; presbítero; privilexio; raíña; rei; selo; sínodo; tenente; valado; xurisdición; confirmación

Persoas

Fernando Guterriz, pertegueiro de Santiago de Compostela; Adefonsus Iordani, conde; Adefonsus, escribán; Afonso VII, rei de Galicia, León e Castela; Arias Muniz, arcediago de Santiago de Compostela; Berenguela, raíña; Bernardo II, arcebispo de Santiago de Compostela; Bernardus, bispo de Sigüenza; Cresconius Pelaz, xuíz; Diego Xelmírez, arcebispo de Santiago de Compostela; Estevo, bispo de Tui; Fernando Gutiérrez de Castro, pertegueiro de Santiago de Compostela; Fernando Pérez de Traba, conde; Fernandus Iohannis; Florentius, abade de Santa Mariña; Fredenandus Petri, cóengo de Santiago de Compostela; Giraldus, escribán; Guter Fernandiz, mordomo do rei; Johannes, bispo de Oviedo; Lop Diaz, conde; Lourenzo, bispo de Ourense; Manrricus, escudeiro; Martiño, bispo de Mondoñedo; Martinus, chantre de Santiago de Compostela; Martinus, cóengo de Santiago de Compostela; Mestre Hugo, chanceler; Miguel, bispo de Lugo; Monio Pelaiz, conde; Nuno Afonso, bispo de Mondoñedo; Nuno, bispo de Astorga; Pedro Helías, arcebispo de Santiago de Compostela; Pedro Helías, deán e arcediago de Santiago de Compostela; Pedro Martínez, abade de Toxos Outos; Pedro, infante; Pelagius Abbas, cóengo e notario; Petrus Aluitit, diácono; Petrus Cresconides, arcediago de Santiago de Compostela; Petrus Gunde, primicerio; Petrus Helie, deán de Santiago de Compostela; Petrus Martini, abade de Toxos Outos; Petrus Petri, mestrescola de Ourense, cóengo de Santiago de Compostela e chanceler; Petrus, bispo de Palencia; Petrus, bispo electo de León; Ramirus, conde; Roderico Fernandi, escudeiro e tenente; Rodericus, bispo de León; Rodericus, conde de Sarria; Rodrigo de Sarria, conde; Roi, abade de Antealtares; Rois Martinez, conde; Sancha, infanta; Vermudo Pérez de Traba; Vimara Ruderici, presbítero; Xiraldo, escribán; Afonso IX de León e Castela

Outros

Castela, reino; Galicia, reino; León, diocese; León, reino; Lugo, diocese; Mondoñedo, diocese; Ourense, cabido; Oviedo, diocese; Palencia, diocese; Santiago de Compostela, cabido; Santiago de Compostela, diocese; Sigüenza, diocese; Tui, diocese; San Xusto de Toxos Outos, mosteiro

Lugares

Astorga; Benavente; España; Extremadura; Galicia; Lagoa, monte; Lavar, Sanctus Pelagius; León; Lesende, San Martiño; Limia, comarca; Mayorga; Náxera; Palencia; Seregia; Toledo; Toro; Transierra; Vilardante; Zamora; Zaragoza