GMH/ÍNDICE A-Z

144

1423, marzo, 6. Callobre.
Despacho do abade de Monfero, en virtude da bula do papa Martiño V, de 1421, que se transcribe integramente, contra as persoas que pretendesen cobrarlle á clerecía do bispado de Mondoñedo alcabalas, sisas e outros tributos.
A, perg., con signo notarial, que conserva parte do cordón do que pendeu o selo, de 470 x 355 mm. Letra semigótica.

De nos don Lopo por la graça de Deus et da santa Iglesia de Roma abbade do moesteyro d Santa Maria de Monfero sito enno arçobispado de Santiago juys et exsecutor vnico para as cousas adeante / escriptas deputado por la see apostolical a vos o onrrado en Christo padre et sennor don Gil por esta meesma graça obispo de Mondonedo et a todos vosos bigarios et justiças et alcaldes et merinos et moor/domos que por vos agora son ou seran daqui endeante en todo o dito voso obispado asi eclesiasticos commo seglares et a quaesquer outras justiças del rey ou do conde que andaren en Galliza et a vos / Lopo Dias notario et Gonçaluo Nunnes alcalde et Garçia Frade et Ares Gonçalues moradores enna çibdade de Bilamayor et colledores et rendeiros das alcauallas da dita çibdade et a todos los outros re/cavdadores et rendeiros et colledores mayores et menores das alcaualas et pedagias et sisas et portalgos da dita çibdade de Mondonedo et de todas las outras villas et lugares de todo o dito bispado / de Mondonedo que ora son ou seran daqui endeante para senpre enna dita çibdade et obispado de Mondonedo et a todos los outros et qualquer deles a quen este negoçio tange ou poder tanger en futuro / em qualquer maneira soude en Deus et a os nosos mandamentos que mays verdadeyramente son apostolicos firmemente obedesçer fazemosvos a saber que por parte do dean et cabidoo da iglesia / de Mondonedo et da clerezia de todo o dito obispado de Mondonedo foron ante nos prsentadas huas letras do moy santissimo en Jesucristo padre et noso sennor don Martin por la deuinal prouidençia papa / quinto buldadas de sua bulda berdadeira de promo colgada en corda de canabo segundo custume de Roma escriptas en pergameo de coyro as quaes eran saas et entergas non rasas nen / viçiadas nen chancelladas nen en algua sua parte sospeitosas ante caresçian de todo bicio et suspecçon segundo por elas aparesçia as quaes nos rescebimos con deuida reuerençia et das quaes / o thenor de verbo a verbo he tal:
Martinus episcopus seruus seruorum Dei dilecto fillio abbati monasterii de Monfero conpostelane diocesis salutem et apostolicam benediccionem. Significarunt / nobis dilecti fillii decanus et capitulum ecclesie mindoniensis et clerus ciuitatis et diocesis mindoniensis quod arrendatores alcauallarii nuncupati ac collectores ad exigendum / talias alcaualas collectas decimas pedagia sisas gabellas dacia(?) tributa ac alterius cuiuscunque generis exactiones seculares deputati que ciuibus habitatoribus et / incolis laicis ciuitatis et diocesis predictarum inponuntur pro tenpore et leuantur non attendentes quod laicis in clericos personas ecclesiasticas et bona eorum nulla est atri/buta potetas seus jurisdicio decanum et capitulum ac clerum prefatos et bona eorumdem ad contribuendum cum ciuibus habitatoribus et incolis predictis in premi/ssis racione bonorum que in ciuitate et diocesi prefatis ac earum districtu obtinent conpellere contra instituta canonica propria temeritate presumunt in decani et capi/tuli ac cleri predictorum non modicum preiudicium et grauamen ac derogacionen ecclesiastice libertatis quodcirca discrecioni tue per apostolica scripta mandamus quatenus / si est ita arrendatores et collectores prefatos quod ad huiusmodi exactionibus et grauaminibus omnino disistant monicione premissa per censuran ecclesiasticam / apellacione remota conpellas. Testes autem qui fuerint nominati si se gracia odio uel timore subtraxerint censura similli apellacione cesante conpellas veritati testimonium prebere. Datum Rome apud sanctum Petrum vii kallendas maii pontificatus nostri anno quarto.
As quaes ditas letras asi ante nos presentadas et / por nos con deuida reuerençia reçebudas foynos humilldosamente requerido et pedido por parte dos ditos dean et cabidoo et clerezia dese dito bispado de Mondonedo que mandasemos leuar / et leuasemos a deuida exsecuçon as ditas letras contra bosoutros ditos alcaualleiros rendeiros et colledores das ditas alcaualas sisas portalgos et pasageos segundo que nos por / las ditas letras era mandado. Por ende nos o dito don abbade exsecutor sobredito querendo que o dito dean et personas et canoigos et clerezia da dita iglesia et cabidoo / et obispado de Mondonedo gozem da sobredita graça apostolica a eles por lo dito noso sennor o papa [...5] en esta parte aquestas sobreditas letras apostolicas et todas las cousas en elas contheudas / et qualquer delas a vos todos et qualesquer de uos ensinuamos notificamos et intimamos et aa uosa notiçia et de quaesquer et qualquer de uos os sobreditos seeren tangidos / queremos por aquestas presentes letras et de todo en todo a vos o dito sennor obispo et bosos bigarios et todos los outros juyses et justiças et alcaldes et terreiros et moordomos ecle/siasticos et seglares et rendeiros et alcaualleiros et colledores et fiees das ditas alcauallas et sisas et tributos contheudos en as ditas letras et julgadores que ora sodes ou foren / daqui endeante para senpre enna dita ciubdade de Bilamayor et en todas las outras villas et lugares et terminos da dita ciubdade et obispado de Mondonedo et todos los outros / sobreditos et quaesquer de uos por la autoridade apostilica de que en esta parte husamos vos requerimos et amoestamos primo secundo terçio et perentorio a todos en comun et a cada hun / de uos en singular et a uos todos et qualquer de uos en vertude de santa obediençia et sub penna d-escomoyon difinitiue precipiendo mandamos que do dia que estas nosas letras / a vos et a qualquer ou qualesquer de uos foren monstradas ou presentadas ou traslado delas signado de notario publico con abtoridade de justiças ou que foredes requeridos ou / requerido por parte dos ditos dean et personas et coengos et raçoeiros et benefiçiados et clerigos do dito obispado de Mondonedo ou por qualquer delles ata seys dias primeiros siguintes / dos quaes seys dias os dous por la primeira moniçon et os dous por la segunda et os outros dous dias a vos todos et cada huns de uos por terçio prefigimento et perentorio termino / ac monicione canonica asignamus vos todos et cada huns de uos vejades as ditas letras apostolicas et este nuestro processo et as cunplades en todo et pior todo ben et conplidamente / et non vaades contra elas en alguna maneira por vos nen por outro et vos os ditos alcavalleiros rendeiros recabdadores et colledores enno dito obispado et çibdade das ditas alcabalas / et pasajees et portalgos et sissas et tributos çessedes de aqui endeante de todo en todo de molestar nen perturbar nen enquietar nen prendar por vos nen por outros nen / trager en juyso directe uel indirecte sobre las ditas alcauallas et tributos sobreditos daqui endeante para senpre aos ditos sennores dean personas en canonicos et / raçioneiros et benefiçiados et clerigos et cleresia de toda a dita iglesia et obispado de Mondonedo et qualquer delles por la dita rason ante se lles alguas prendas teedes tomadas /ou fianças ou avinenças con eles ou algun delles teedes feitas por la dita rason que las entreguedes logo enno dito termino dos ditos seys dias as ditas pren/das que asi deles teuerdes et lles liçençiedes os ditos fiadores et dedes por nenhuas as taes avinenças das ditas alcauallas. Et des lo dito termino dos ditos seys / dias en este proçesso contheudos non demandedes daqui endeante para senpre aos sobreditpos dean et personas et benefiçiados et clerigos sobreditos as ditas alcaualas nen / sissas nen tributos sobreditos de paes nen de vinnos nen de froytas nen de outras quaesquer cousas et froytos de seus benefiçios et dignidades et teenças et aministra/çoes et de seus patrimonios que elles ou qualquer delles por si mesmos ou por quaesquer outras personas asi seus familliares commo por outras quaesquer personas que vendan ou / manden vender en qualquer maneira nen aos que lle los conpraren segundo esto mellor et mays conplidamente se conten ennas ditas letras apostolicas por quanto eles de dereito son / dos taes tributos ysentos et o dito sennor papa os ysenta et priuilegia et lles manda gardar a dita sua exsençon. Et vos os ditos sennor obispo et bosos bigarios et justiças et / todas las outras justiças sobreditas que agora son et andan enna dita çibdade et obispado sobreditos et seran daqui endeante non vos entremetades en algua maneira sub a dita / penna d-escomoyon de daqui endeante depoys da presentaçon deste noso proçeso nen algun de uos entremeta de oyr nen de conosçer dos taes pleitos en rason das ditas alcaualas / et pedidos sobreditos ad instançia dos taes colledores et rendeiros delas nen faser sobrelo exsecuçioes nen prendas alguas nen dar sobrelo sentençias nen mandamentos / alguos contra os ditos dean et personas do dito cabidoo et clerezia sobredita do dito obispado nen lles façades outra força nen biolençia nen enjuria ennas suas personas / nen en seus bees delles nen dalgun delles nen consintades que lles la outro faça en quanto en vos for nen dedes ajuda nen esforço nen consello de feito nen por obra aos que sobre / esto que dito he enquietaren et molestaren directe uel indirecte en publico ou en escondido nen a aqueles que lles lo conpraren et os huns nen os outros non façades ende al sub a dita penna d-escomoyon en outra maneira o dito termino dos ditos seys dias endeante pasado et feitas as ditas amoestaçioes fasendo vosoutros sobreditos ou alguns de uos o contrario de todo o sobredi/to ou de parte delo nos en estas presentes escriptos predicta trina et canonica monicione premissa en bos o dito sennor obispo et todos los outros sobreditos justiças rendeiros alcaua/lleiros et colledores et julgadores et leuadores das ditas alcauallas et tributos sobreditos et quaesquer outros contradictores et reuueis ennas cosas sobreditas et qualquer delas / que se desta contradiçon et rebeldia enno dito termino dos ditos seys dias non queseren partir et feseren o contrario de todo o sobredito ou de parte delo asi dagora commo de enton / et de enton commo dagora sentença d-escomoyon por la dita abtoridade poemos et promulgamos en estes escriptos et por esa meesma autoridade apostolica poemos enterdito / et çessaçon de todos los ofiçios diuinaes en todas las çibdades et vilas et lugares et aldeas et iglesias et moesteiros et capellas et destruas(?) de todo o dito obispado / de Mondonedo et de todo o regno de Galiza et de Castella ondequer que esteueren ou acontesçeren os sobreditos ou algun deles en quanto ende esteueren. Et mandamos / sub a dita pena d-escomoyon a todos los clerigos et capelaes de toda a prouinçia de Gallizia que para esto foren requeridos que garden et tenan o dito enterdito con os sobreditos et qual/quer deles quando et cada que acontesçeren en suas jurdiçoes et os denunçien et manden denunçiar por malditos et publicos escomulgados en suas iglesias et moesteiros et capelas et / manden denunçiar et estrincar(?) a seus subditos et os non ajan por absoltos ata que sobrelo viren nosa carta de absoluçion et reseruamos en nos ou en noso superior / a absoluçon dos sobreditos et qualquer deles que enna dita sentencia encorreren. En fe et testimoyo das quaes causas sobreditas et de cada hua delas aquestas nosas presentes letras et noso / proçeso roborado de noso nomme et seelado de noso seelo pendente et por lo notario subescrito mandamos dar aos ditos sennores dean et personas et canonicos raçoeiros et clerigos / et benefiçiados et clerezia de dita iglesia cathedral de Mondonedo et de todo seu obispado. Dada et outorgada enna nosa Granna de sante Ysidino da fiiglesia de Seoane de Calo/bre seys dias do mes de março anno Domini milesimo quatuorcentesimo bicesimo tercio. Testemoyas que presentes para estos chamadas et rogadas foron Rodrigo / frade da dita Granna Garçia da Yrmida Fernan Rodrigues clerigo et Lopo Rodrigues familiares do dito don abbade et outros.
Et eu Diego Lopes de Lourençaa clerigo do bispado de Mondonedo publico notario por la auttoridade apostolical aa presentaçon et recebemento / das letras apostolicas et aas amoestaçoes et promulgaçoes das sobreditas sentenças et a todas las outras cousas contheudas en / este dito proçesso naamentre que assy foron feitas et outorgadas por lo dito sennor dom abbade et juys apostolico sobredito et / cada huas dellas con as ditas testemoyas presente foy et este proçesso por outro fielmente en minna presença fige escriuir occuppado / de outros negoçios et aqui puge meu nomme et signal acostumado rogado et requerido en testemoyo de verdade. (Signo)

(Reverso):
M. vi. n. 14. Priuilegio do Cabildo et cleresia que non paguen alcaualas de seus beneficios et prestimonios.