GMH/ÍNDICE A-Z

B 27

1463, decembro, 29. Roma.
Traslado dunha bula do papa Pío II (1458-1464), a súa execución encoméndase a Fernando Basanta, arcediago de Abeancos na igrexa de Lugo, pola que se prohiben os beneficios encorozados e en virtude da cal se outorga novo título das parroquias de Duarría e Santiago de Meda a Arias González.
B, perg., con signo notarial, de 615 x 505 mm. Letra cortesá, que imita a itálica.

Fernandus Basanta archidiaconus de Aueancos in ecclesia lucensi sanctissimi domni nostri pape subdiaconus et sancte Sedis apostolice nuncius dilecto nobis in Christo Martino(?) Alfonsi presbitero rectori parro/chialis ecclesie vulgariter nuncupate sancti Jacobi da Meeda vulgariter nuncupate mindoniensis diocesis salutem in Domino senpiternam. Vite ac morum honestas aliaque laudabilis probitas et virtutum merita super quibus apud nos fide digno comendaris testimonio inducunt / vt te dono specialis gracie prosequamur dudum siquidem felicis recordacionis Pius papa secundus nos ad regna Ispanie et maxime ad regnum Galecie et prouinciam compostellanam et alias partes circum adiacentes misit et destinauit et nuncium Sedis apostolice cons/tituit vt a prouincia partibus et regnis predictis vicium et corruptelam eorum clericorum qui beneficia tenuerint et tenent incorozata ac ecclesiam laicorum et clericorum qui ea fecerint et faciunt procurauerunt et procurant incorozari extirparemus et extirpari procuraremus sentencias censuras et alias penas per felicis recordacionis memorie Eugenium quartum et Nicolai quinti summos pontifices in singulis latas et promulgatas ac eumdem domnum Pium inouatas approbatas exequendo et denunciando et denunciari fa/ ciendo cum potestate aggrauandi et reagrauandi eas quociens opus esset eciam usque ad inuocacionem brachii seculris nisi ea infra terminum in dictis litteris contemptis dimiterent et fructibus male perceptis cum camera apostolica concordarent et predictos / corozas et qui eadem beneficia incorozari fecerint seu faciunt ad cor reuersos absoluendi et habilitandi et cum eis de fructibus male perceptis pro camera apostolica cum eos pro guerra contra inpiissimum turquum aplicauit conponendo de dicta beneficia / in manibus nostris dimissa vniendi seu conferendi ecclesiasticis personis idoneis quecunque quotcunque et qualiacunque beneficia ecclesiastica habilitandi et eciam cum potestate monendi sicut ipse Pius ecciam monuit omnes et singulos clericos tenentes duo aut plura / beneficia incompatibilia sine dispensacione legitima vt dicta beneficia infra terminum in suis litteris contemptum dimitterent et de fructibus male perceptis vt premititur conponerent et demun con eisdem clericis in manibus nostris dicta beneficia dimitentibus / postquam eos ab irregularitate contracta absolueremus super duobus incompatibilibus ecciam si due parochiales ecclesie aut due vicarie earundem perpetue essent dimitens(?) cuiuslibet earum fructus ad proprii rectoris sustentacionem non sufficerent ad vitam dispensandi / prout in litteris officii nostre annuncacionis nobis concesse plenius continetur quarum tenor sequitur et est talis:
Pius episcopus seruus seruorum Dei dilecto Filio Fernando Basanta archidiacono de Aueancos in ecclesia lucensi subdiacono nostro et apostolice Sedis / nuncio salutem et apostolicam benediccionem. Ad fidelem diligenciam prudentemque solerciam quibus personam tuam ab experto nouimus insignitam debitum respectum habentes euidenter presumimus quod ea que tibi commitenda duximus solertiter salubri studio fideliter exe[...4]/ sane nuper ad apostolatus(?) nostri noticiam quorundam fide dignorum relacione peruenit quod licet olim tam felicis recordacionis Eugenius quartus quam Nicolaus quintus romani pontifices predecessores notri perducto ad eorum noticiam quod quam plura beneficia ecclesiastica / cum cura et sine cura tam in prouincia compostellana quam aliis quibusuis ciuitatibus et diocesibus illarum parcium venerabilium fratrum nostrorum archiepiscoporum et aliorum ordinariorum collatorum incuria seu negligencia ac tenporum malicia causantibus per quosdam tam / ecclesiasticos quam laicos sub pretextu collacionum de illis nonnullis clericis solum titulum de eis habentibus corozas vulgariter nuncupatis in ipis beneficiis minime deseruientibus ordinaria auctoritate factarum vsurpata fuerant et detinebantur indebite occupata in maximum / eorundem beneficiorum preiudicium et jacturam de plurimorum perniciosum exemplum ex certa eorum sciencia collaciones et prouisiones de huiusmodi sic per ecclesiasticos seu laicos detentis beneficiis quacunque auctoritate quibusuis personis siue corozis factis per earum litteras / reuocassent et anullassent nulliusque roboris vel momenti fore decreuissent ac super ipsis beneficiis eisdem corozis et aliis ea occupantibus perpetuum silencium imposuissent sub excommunionis et anathematis pena collatoribus ipsorum beneficiorum ne simi/les collacioneset prouisiones de quibusuis beneficciis ecclesiasticis ad effectum detencionis huiusmodi eis faciendas attemptari ac sub eisdem et aliis tunc expressis penis omnibus et singulis tan ecclesiasticis secularibus et regularibus ac alicis cuiuscunque status / gradus ordinis nobilitatis vel condicionis ecciam si ipsorum beneficiorum patroni forent et ecciam archiepiscopali episcopali abbaciali aut alia quacunque ecclesiastica vel mundana dignitate fulgerent ne pretextu similium collacionum et prouisionum aliqua beneficia huiusmodi occupare / seu occupata detinere illorunque fructus redditus prouentus ecciam procuratorio nomine clericorum quibus beneficia ipsa collata forent exigere percipere aut in toto vel in parte in suos vsos conuertere in antea(?) perpetuis futuris tenporibus quoquomodo presumerent man/dando ecciam omnibus et signulis corozis et aliis de huiusmodi beneficiis collaciones habentibus vt infra quindecim dierun spacium postquam ipsis dicte littere intimate forent nominatim et specifice singula sibi talliter collata beneficia in manibus collatorum eorundem illa specifice / nominando dimitterent realiter et cun effectu alioquin predecessores ipsi ex tunc in illos omnes archiepiscopos videlicet et episcopos interdicti ingresus ecclesie et sacerdotalis ministerii in alios vero excomunionis et anathematis ac malecdiccionis eterne et alias tunc expressas / penas promulgarunt et illas eos incurrisse declararunt prout in singulis litteris predictis quarum tenores presentibus ac si de verbo ad uerbum inserti forent haberi volumus per expresis plenius continetur tamen nonnulli prelati aliique ordinarii collatores prouincie et / parcium predictarum ac alie diuerse persone tam ecclesiastice quam seculares contra reuocacionem inhabilitacionem et mandatum predicti temere veniendo prelati videlicet et alii collatores similites de huiusmodi beneficiis eisdem corozis aut aliis personis illa pro aliis / detinentibus seu illorum fructus redditus et prouentus cum aliis parcientibus scienter facere ipseque persone ecclesiatice seu seculares collaciones huiusmodi eis fieri procurare ipsi quoque coroze et alii dicta beneficia pro aliis detinentes collaciones et promisiones / huiusmodi acceptare dictaque beneficia occupare et illorum fructus redditus et prouentus cum aliis tam ecclesiasticis quam laicis pro quibus illa detinent ac alias contra tenorem et formam dictarum litterarum venire sepius presumpserunt prout ecciam de presenti presumunt excommunionis et / anathematis ac alias censuras et penas predictas incurrendo plerique ecciam illarum parcium clerici et persone ecclesiastice duo aut plura inconpatibilia beneficia contra generalis concilii decreta insimul detinere presumunt indebite occupata in animarum suarum periculum / dictorumque beneficiorum dispendium ac perniciosum plurimorum exemplum. Nos igitur ad quorum pertinet ne beneficia ecclesiastica sine canonico titulo teneantur eorumque bona depereant prouidere et huiusmodi fraudibus viam precludere omnes et singulos excommunionis et anathamtis / priuacionis inhabilitacionis aliasque sentencias censuras et penas predictas auctoritate apostolica tenore presencium innouantes et approbantes confidentesque tam abusiuam corruptelam de partibus illis posse tuo ministerio radicitus extirpari et in retencione beneficiorum canonicos / titulos recognosci motu proprio non ad alicuius super hoc nobis oblate peticionis instanciam sed de nostra mera disposicione et voluntate discrecioni tue per apostolica scripta mandamus quatinus per te vel alium seu alios omnes et singulos tam corozos quam alios ecclesiasticos seculares / et religiosos ordinum quorumcunque necnon laicos compostellane et aliarum parcium predictarum cuiuscunque fuerint preheminencie status nobilitatis vel gradus qui propter premissa excommunionis et anathematis aut alias sentencias censuras et penas in predictis litteris contentas scienter incu/rrerunt hactenus in predictis locis prouincie et parcium predictarum et de quibus tibi videbitur excommunicatos anathematizatos aliisque ecclesiasticis sentenciis censuris et penis predictis irretitos nuncies et aliis nunciari facias alios vero similiter ecclesiasticos et laicos ad quorum noticiam pre/dicte littere non venerint tam de prouincia conpostellana quam de aliis quibusuis partibus regnorum Ispanie qui contra dictarum litterarum tenorem beneficia huiusmodi corozis aut aliis quibusuis personis illa pro aliis ecclesiasticis seu laicis detinentibus seu illorum fructus et redditus et prouentus / cum eis diuidentibus scienter contulerit aut quod illis conferrentur procurarunt vt collaciones ipsas prout nulle sunt reuocent et reuocare procurent ac ipsos corozas et alios ne huiusmodi collaciones acceptent ymmo uero vt acceptatas hactenus et per eos detenta / et occupata beneficia in tuis manibus libere dimitant et tam ipsi quam alii excommunicati predicti fructus redditus et prouentus per eos ex dictis beneficiis male perceptis integre restituant vel super illis tam(?) nomine camere apostolice [...8] pro sancta expedicione classis / maritime contra turquos depuntandas in pecunia numerata aut aliquo nauigio per eos contra turquos in eadem expedicione destinando conponant illi quoque qui duas vel plures parrochiales ecclesias aut alia inuicem inconpatibilia beneficia absque sufficienti dispensacione / detinent ut taliter receptas et retentas parrochiales ecclesias et beneficia huiusmodi omnino dimitant et fructus ex eis mele perceptos tibi dicte camere apostolice nomine recipienti consignent infra quindecim dierum spacium quorum quinque pro primo et quinque pro secundo ac reliquos quinque / pro tercio ultimo et peremptorio termino eis assignes auctoritate nostra moneas et eis mandes et nichilominos corozas et alias personas predictos qui monicioni et mandato huiusmodi non paruerint cum effectu lapsis diebus eisdem excommunicatos et anathematizatos ac aliis sentenciis / censuris et penis predictis irretitos publice nuncies et tam eos quam alios excommunicatos predictos in cathedralibus et aliis ecclesiis et locis ecclesiasticis de quibus tibi videbitur nunciari et ab omnibus arcius euitari facias processus per te desuper habitos quociens opus / fuerit agrauando usque ad inuocacionem brachii secularis inclusiue donec ad cor reuersi huiusmodi beneficia eorunque possessiones et bona que temere occuparunt omnino dimitant et de huiusmodi per eos perceptos fructibus condigne iuxta tuum arbitrium satisfecerint meruerintque / ab eisdem sentenciis censuris et penis absolucionis beneficium et plenam reconciliacionis gratiam obtinere Nos enim vt premissa facilius perficere valeas tibi cum cum eisden corozis aliisque personis tam ecclesiasticis quam laicis postquam huiusmodi beneficia illorumque predia et bona libere / dimiserint super fructibus per eos inde male perceptis nostre et dicte camere nomine in pecunia numerata aut aliquo nauigio vt prefertur destinando adhibito tecum aliquo de capitulo cathedralis ecclesie loci illius conponendi et de receptis dumtaxat quitandi necnon / de huiusmodi beneficiis ecciam regularibusque ut prefertur dimissa fuerint ecciam si de jure patronatus laicorum vel ecclesiasticorum fuerint dummodo singulorum eorundem fructus redditus et prouentus centuum florenorum auri de camera secundum communem extimacionem / valorem annuam non excedant personis idoneis eciam quecunque quotcumque qualiacunque beneficia ecclesiastica cum illis conpatibilia obtinentibus non obstante ecciam jure patronatus huiusmodi prouidendi seu illa inuicem aut mensis capitularibus seu aliis beneficiis / ecclesiasticis indigentibus vniendi et applicandi nec nuncium illis personis que duo vel plura inconpatibilia beneficia huiusmodi quorum singulorum fructus redditus et prouentus ad proprii rectoris substentacionem minime sufficiant vt duo duntaxat ex eis ecciam / si parrochiales ecclesie vel earum perpetue vicarie fuerint recipere et retinere libere ac licite valeant aliis a se dimissis dispensandi necnon corozas et alias personas predictas ab eisdem sentenciis censuris et penis in forma ecclesie consueta absoluendi et / cum eis super irregularitate si quam eisdem sentenciis censuris et penis vel earum aliqua ligati Missas et alia diuina officia non tamen in contemptum clauium celebrando aut se illis immiscendo contraxerint dispensandi omnesque inhabilitandi et infamie / maculam siue notam per ipsos vel eorum aliquem premissorum occasione contractam abolendi necnon alia omnia et singula in premissis et circa ea necessaria et quodlibet opportunum faciendi gerendi et exequendi contradictores quoque per censuram ecclesiasticam / conpescendi plenam et liberam auctoritate predicta earumdem tenore presencium concedimus facultatem non obstantibus constitucionibus et ordinacionibus apostolicis atque nostris ecciam si de illis de verbo ad uerbum expressa mencio foret habenda nencon quibusuis priui/legiis indulgenciis et litteris apostolicis predictis personis vel earum aliqui seu earum ordinibus concessis quoruncunque tenoris existant per que presentibus non expressa vel totaliter non inserta tue jurisdiccionis explicacione(?) in hac parte valeat quomodolibet inpediri quamque ad / hoc eis volumus aliquatulum sufrfragari volumus autem quod pecunie vel res alie parte huiusmodi conposiciones habende penes aliquam seu aliquas fide el facultatibus idoneas personas ad dictam cameram apostolicam ex ordinacione tua et illius / de capitulo ecclesie cathedralis que ad hec vt prefertur elegeris fidelem quam tecum destinanda quodque de nominibus et cognominitibus personarum quibus huiusmodi beneficia contuleris de diebus collacionum eorumdem gentes camere apostolice quamtocius certificare procures / necnon quod super singulis qui [...6] parte faciendis duo publica confici facias instrumenta quorum alter penes partes solicitantes pro earum captela remaneat reliquum vero ad ipsam cameram transmittere tenearis. Preterea cum nuper nos proficiscentibus / personaliter in clasem vel terrestrem exercitum et sanctam expedicionem tuam quam contra turquos paramus varias tam spirituales quam temporales indulgencias delictorum remissiones immunitates exempciones et indulta ac alias gracias concesserimus / prout in uestris inde confectis litteris plenius continetur Nos attendentes quod tu in partibus illis pro camera apostolica componendo et exigendo pro eadem sancta expedicione non minus laborabis quam si in ipsa classe vel exercitu prsonaliter accederes volumus tibique concedimus / quod omnibus et singulis indulgenciis peccatorum remissionibus inmunitatibus exempcionibus indultis prerogatiuis antelacionibus reliquisque quibuscunque graciis per Nos proficiscentibus personaliter in eadem expedicione concessis et in dictis nostris litteris / vel aliis desuper expediendis contentis perinde a data presencium potiri vti et gaudere valeas illaque tibi in omnibus et per omnia suffragentur ac si tu in ipsa classe et expedicione personaliter interesses absoluentes te ab omnibus et singulis excommunicacionis suspensionis et interdicti / aliisque ecclesiasticis sentenciis et penis in te ex quauis causa a jure vel ab homine et quacunque autoritate latis quoad execucionem premissorum dumtaxat ac illorum plenarium consequendi effectum. Ceterum volumus quod singulis transumptis presencium litterarum quas dificile foret / ad singullas ciuitates et dioceses originaliter destinare dummodo sigillo tuo vel alicuius curie episcopalis ac manu vnius notarii publici cum interposicione decreti munita sint perinde stetur ac si presentes littere originaliter exhibite essent vel ostensse non / obstantibus omnibus premissis ceterisque contrariis quibuscunque. Nulli ergo omnino hominum liceat hanc paginam nostre inuocacionis approbacionis concessionis mandati et voluntatis infringere vel ei ausu temerario contraire. Si quis autem hoc / attemptare presumpserit indignacionem omnipotentis Dei et beatorum Petri et Pauli apostolorum eius se nouerit incursurum. Datum Rome apud Sanctum Petrum anno incarnacionis dominice millesimo quadringentesimo sexa/gesimo tercio quarto kalendas januarii ponti/ficatus nostri anno sexto.
Cum itaque venerabilis vir domnus atque dilectus nobis in Christo Arias Gundisalui rectoris parrochialis ecclesie sancti Jacobi de Duarria dicte mindoniensis diocesis et ex cuius relacione et / confessione accepimus beneficium synples medietas syne cura dicte parrochialis ecclesie sancti Jacobi da Meeda hatenus per certum tempus spacium incorosatum per quod laico tenuerit et teneat/ de presenti mandatis dictorum summorum pontificum et maxime ipsis predictis satisfacere volens dictum sinplex beneficum in manibus nostris dimissit et renunciauit atque se saltem ad captelam absolui / ac eciam secum super irregularitate si quam occasione premissorum contraxiset dispensari et se habilitari humiliter petiit qua per nos addmissa et recepta renunciacione huiusmodi et iniuncta sibi pro modo / culpe penitencia salutari ipsum a quibuscunque excommunicacionis et suspensionis sentenciis et censuris si quas occasione premissorum incurrisset ad captelam absoluimus seu absolutum fecicmus ac eciam quia ipse Missas / et alia diuina officia per contemptum clauiam non celebrauit cum eo super irregularitate si quam occasione presencium contraxisset dispensauimus ab eo quacumque irregularitate seu infamie maculam seu notam / abolendo et cum eo super fructibus male perceptis nunciis agentes facta cum eo aliquali concordia de consilio venerabilis viri domni Johannis Martini canonicus diocesis mindoniensis qui vnus ex capitularibus ipsius ecclesie / mindoniensis existit plenaria informacione quod fructus redditus et probentus beneficii curati ipsius parrochialis ecclesie sancti Jacobi da Meeda sumam seu valorem sex florenorum auri de camera secundum / communen extimacionen valorem annum non excedunt seu sustentacionem proprii rectoris non suficiunt ipsum sinplex beneficium cuius eciam fructus sex alios florenos predictos secundum extimacionem predictum / valorem annuatin non(?) eciam non excedunt cure se rectorie parrochialis ecclesie santi Jacobi da Meeda perpetuo uniuimus et incorporauimus et per presens unimus et incorporamus / statuentes et mandantes atque indulgentes quod prefactus Johannes Alfonsi modernus ipsius ecclesie rector et qui pro tenpore fuerit vt comodius sustentari et onera incunbencia ipsius / ecclesie et beneficii suportare valeat quatenus apostolica auctoritate qua fungimus in hac parte posessionem ipsius beneficii dicte cure et rectorie vt premititur applicati et vniti nullius auctoritate uel licencia / requisita per se intrare et apprenhendere valeat quocirca vniuersis et singulis ad quem uel ad quos pertineat seu pertinere poterit quomodolibet in futurum tenore presencium mandamus quatinus / prefatus Johannes Alfonsi in et ad corporalem realem ac actualem posesionem huiusmodi vniti beneficii sancti Jacobi a Meeda juriumque pertinenciarum omnium eiusdem absque dificultate et contra/dicione aliquali admittant sibique de omnibus et singulis fructibus redditibus et probentibus juribus et obencionisbus ipsius beneficii integre respondeant. Quod si forte omnia et singula premissa / in dictis decretis apostolicis atque nostris contenta deuite requisita non adinpleuerint totaliter cum efectu et contradictores et rebeles fuerint in premisis aut contradicentibus prebue/rint auxilium consilium uel fauorem nisi infra sex dierum quorum sex dierum duos pro primo duos pro secundo et relicos duos dies pro tercia atque monicione canonica et perentorio / termino assignamus contradiccione rebellione inpedimento auxilio et fauore huiusmodi taliter distiterint singulariter in singulos escommunicacionis in capitulum vero siue conuentum suspensionis et in / dicta parrochiali ecclesia sancti Jacobi da Meeda interdicti sentencias ferimus in hiis scriptis et eciam promulgamus ac vniuersis abatibus prioribus prepositis decanis archidiaconis presbiteris clericis curatis et / non curatis ceterisque aliis personis ecclesiasticis exsemptis et no exsemptis atque clericis et notariis publicis quibuscunque vbilibet constitutis commitimus et mandamus quatinus dictum Johannem Alfonsi uel procu/ratorem suum pro eo in et ad corporlem realem et actualem posysionem dicti beneficii per nos ut premititur vniti juriumque et pertinenciarum omnium eiusdem inducant et defendant inductum sibique / de ipsius beneficii fructibus reditibus et probentibus juribus et obencionibus vniursis predictis plenarie et integre responderi faciant contradictores auctoritate nostra ymmo uerius apostolica con/pescendo. Quod si forte premissa omnia et singula facere et adinplere noluerint aut distulerint quoquomodo nos in ipsos et quemlibet eorum sentencias nostras superius descriptas dictis terminis / et canonica monicione premissa ferimus in his scriptis et eciam promulgamus. In quorum omnium et singulorum fidem et testimonium premissorum presentes litteras seu hoc presens publicum instrumentum / infrascriptum per pactum vnionis huiusmodi nostrum processum in se continentes siue continens exinde fieri et per notarium publicum infrascriptum subscribi et publicari mandauimus nostroque / nomine roboratum ac sigilli apensione fecimus communiri. Date et acte in villa de Viueyro vicesima sexta mensis otubris sub anno a natiuitate Domini millesimo quadringentesimo / sexagesimo septimo presentibus ibidem venerabilibus et discretis viris domnis Roderico Senen(?) Aluaro Dadaci et Fernando Vasanta et Gundisaluo Dadaci et Alfonso de Galdo familiares ipsius / domni nuncii testibus ad premissa vocatis et specialiter rogatis. Quod positum est superius quod concordatum est de fructibus male perceptis [...15] notarius posuit hoc quia ista no erant [...15] dando super fluctibus.
FERNANDUS BASANTA ARCHIDIACONUS B. domni nostri subdiaconus et apostolice Sedis nunpcius.
Et ego Alfonsus Petri de Boie(?) clericus mindoniensis diocesis publicus apostolica auctoritate notarius premissis omnibus et singulis supradictis dum sic vt premittitur agerentur dicerentur et fierent / vna cum prenominatis testibus presens interfui eaque omnia et singula sic fieri vidi audiui et in notam recepi ex qua hoc presens publicum instrumentum / partin ipsius aliena manu partin manu mea escriptum estruxi publicaui et in hanc publicam formam redegi signo et nomine meis solitis / et consuetis vna cum prefacti domni Fernandi Vasanta archidiaconi et nuncii dicte Sedis apostolice subscriuere et sygilli apensione sygnaui in fidem et testimonium veritatis omnium et singulorum premissorum rogatus et requisitus. Alfonsus Petri notarius apostolicus (Rúbrica). (Signo).