Preito entre o monxe Gundesindo e o mosteiro de Celanova,
representado polo seu prepósito Gemondo Vimaraz, pola posesión da villa
de Totodens, nas ribeiras do Limia, que o citado Gundesindo tivera
durante trinta anos pero que correspondía a Celanova dende os tempos de
San Rosendo como explicita o diploma que fai un recorrido pola historia
da citada villa e das súas relacións con Celanova.
AGNICIO QUE FECIT MAGISTER GUNDESINDUS DE VILLA TEDONES.
In nomine Patris videlicet et Spiritus Sancti. Dubium quidem non est sed multis manet cognitum, eo quod fuit villa de Totode\n\s ripa Limie iuxta ponte petrina de homine \nomine\ Pepi, et coniugem suam nomine Fradegundia. Et incartaverunt ipsam villam a domno Rudesindo episcopo et Frankillanem abba pars media pro suo precio, et illa media in donationem, et tenuit illam ipse pontifex iuri quieto dum vita vixit. Post hec reliquit eam ad domum Domini et monasterii /1 Cellenove et Manillani abba et tenuerunt ea iuri quieto usque a diebus domni Adefonsi principis. Et in diebus ipsius regis cadivit in ipsa villa homicidio de uno homine nomine Arias, et venerunt sagiones de ille rex et preserunt illos homines et predaverunt ipsa villa. Et ut audivit frater Cendan pro ipsa villa et pro ipsos homines tale actio qui tenebat ipsa2 villa et deganea de Foramontanos arreptus itinere fuit usque in presentia de maiorino de rex Eita Menendiz qui in illa terra erat iudice constituto, et pariavit ipse frater Cendan pro ipsa villa et pro ipsos homines kavallo rosello uno, scalas argenteas tres, alifafe gardunio Iº, galnape, pallea una, sub uno CCCos solidos. Et adfirmavit sua villa et suos homines post monasterii dum vita3 vixit usque ad obitumdomni Adefonsi regis. Post mortem ipsius domni Adefonsi in illa terra alfetana multa. Et intravit uno monaco nomine Gundesindo Amigiz in ipsa villa et cepit ea comparare de ipsos homines pars pro precii, pars invitum, et sciens cuncta omnia quomodo erat de ipsa villa, et tullivit ea de iure monasterii per annos XXXª. Et functus in regno domnus Fernandus princeps super omnem Galletiam qui eam alliguvit, et ad omnes nationes et gentes seu confessiones sua veritate mandavit, preserunt fratres de monasterii Cellenove sagione de ille rex, et posuerunt karacteres in ipsa villa, et ut adpligassent ipse Gundesindo superius nominato ad veritate, et crebantavit ibi per singulas vices tres carecteres. Et posthec venit prepositum de monasterii nomine Gemondo Vimaraz, et petivit cum ipse Gundesindo veritate ante sua seniore Gugina Deo dicata pro omnia que sursum resonat. Et dum vidit ipse Gundesindo in ipso concilio magna tribulatione adflictus, rogavit sua domna et omne concilium ut fabulassent ad ipse prepositum, sicuti et fecerunt. Et ille misericordie motus dimisi illi illa calumnia tota a facie ipsius concilii, et de sua domna. Et sub tale verbum definitum, ut adsignasset ipsa hereditate et roborasset placito ut aliquem inquietasset domnos de monasterii pro ipsa hereditate. Et per iussionem ipsa domna sua fidiatores suos nominibus, Odino Menendiz et Pelagio Alvitiz, venerunt ad diem abtum simul in unum hic in monasterii Cellenove ante ille abba frater Ariani qui tunc ducator regis ibidem erat, et ubi fuerat non modica multitudo. Et roboravit in ipso concilio agnitione ut si aliquem in cunctis diebus vite mee alicuna supposita pro ipsa villa fecero hanc per me vel de gens mea propinquis vel extraneis qui vobis vel inmodice inquietare voluerit, quisquis ille fuerit seiat ad corpus et sanginis Domini nostri Ihesu Christi separatus, et cum Iuda Domini traditore uno contubernietur in loco tenebrosis et caligosis, et insuper pariet ipsa villa duplata cum omnia bona sua ab integro, et post parte iudex auri solidos C.
Facta cartula simul et agnicio die quod erit VIª nonnas Iulias. Era post Mª LXL VIII.
Magister Gundesindo in hanc cartula vel agnicio manu mea roboro (signum).
Pro confirmans: Hodino Menendiz qui fuit fideiussore cfr. Fernando Gontatiz cfr. Frater Munnius prepositus cfr. Alvaro Amigiz cfr. Frater Gemondus sic prepositus. Amico Baldemiriz cfr. Frater Vidramirus cfr. Didaco Cresconiz cfr. Frater Milianus cfr.
Pro testes: Fafila ts. Pelagio ts. Sisnando ts.
—
1 No volto, repítese a verba monasterii.
2 No documento, ip.
3 Verba repetida no documento.
