1215/06/29. Santa María de Urdilde.
O crego Xoán Ordóñez e María
Fernández cos seus fillos fan un pacto co mosteiro de Toxos Outos. A
parella cédelle ó cenobio unha oitava da igrexa de Santa María de
Urdilde; o mosteiro recíbeos como familiares del e promételles que os
manterá no caso de ser necesario. Trala morte do crego, Toxososutos dará
anualmente a María Fernández o “lac et butirum” de dous armentíos, dez
cuarteiros de pan e un pano cada vez que se lles desen panos ós monxes.
Así mesmo, o mosteiro dálle ó crego trinta soldos, trece moios e mais un
cuarteiro de pan; promete darlle un poldro o día das Ladaíñas e
perdóalle os seis “dereitos” anuais que o dito crego non pagara desde
1203. Xoán Fernández terá na súa vida a parte da igrexa de Urdilde que
agora doa e mailas outras tres oitavas que son do mosteiro de San Xusto,
será nela fiel vasalo, pagará por ela cada ano quince moios de pan e
daralle unha colleita ó abade, dous monxes e catro serventes. Ó morrer
este crego, dous dos seus fillos, se se fixesen así mesmo cregos, terán a
metade da igrexa de Urdilde e, tras eles, outros dous fillos destes,
pagarán todos eles a devandita renda anual e quedaralle logo esa parte
da igrexa ó mosteiro. Contémplase tamén a posibilidade de que o crego
Xoán Ordóñez, por pobreza, se vexa obrigado a venderlle ó cenobio a súa
oitava da igrexa que é obxecto do pacto e, tamén, que o crego lle
devolva a Toxos Outos unha doceava parte desta igrexa que lle usurpaba.
Placitum de Johanne Ordonii et de Maria Fernan de VIIIa ecclesie Sancte Marie de Vrdilde.
In era Ia CCa La IIIa et quotum IIIo kalendas julii. Notum sit omnibus tam presentibus quam futuris quod ego Johannes Ordonii, clericus, et Maria Fernandi una cum filiis nostris et omnis uox nostra vobis domno Johanni, monasterii Sancti Justi abbati, et omnibus fratribus eiusdem monasterii facimus pactum et placitum firmissimum in mille solidis roboratum ita quod ego Johannes Ordonii, presente Maria Fernandi et presentibus filiis nostris et fauentibus, dono et concedo vobis et monasterio uestro meam octauam integram cum omnibus aiunctionibus suis de ecclesia Sancte Marie de Ordilde quam ego de auolencia mea habui pro remedio anime mee et parentum meorum et quia uos iam ex hodie recipitis me et Maria Fernandi pro familiaribus uestris ut nos in uita contineatis si nobis neccesarie fuerit et ad mortem nos in uestro monasterio sepeliatis et pro nobis oretis; et hoc est continentia quam eidem Marie Fernandi post mortem meam faciatis si ei neccesarie fuerit: detis ei II armentios de quibus ipsa habeat lac et butirum, et ipsi armenti cum tota sua creacione semper sint de monasterio uestro, et annuatim detis ei X quartarios de pane per talega predicte ecclesie et unum pannum de uestra uestiaria cum uestros fratres uestieritis, et hoc in tota uita sua. Dono inquam et concedo ego Johannes Ordonii uobis et monasterio uestro hanc meam octauam integram predicte ecclesie pro eo quod superius dixi et quia uos in presenti nobis datis XXXa solidos monete regis et promittitis dare unum pultrum ad Letanias uenturas, et dimittitis nobis XIII modios de pane et unum quartarium per talega eiusdem ecclesie et annuatim singulos morabitinos et VI directos ex era Ma CCa XLa Ia usque in presentem diem quos ego Johannes Ordonii uobis daturus eram de ipsa uestra ecclesia et non dedi. Quam VIIIam predicte ecclesie ego teneam iam de uestro iure et de uestro dato dato tantum in uita mea cum aliis tribus octauis uestris et sim de ea uester clericus et fidelis uassallus et annuatim dem uobis et monasterio uestro de ipsa ecclesia XV modios de pane per talega eiusdem ecclesie et unam col- // -lectam domino abbati cum duobus fratribus et IIIIor mancipiis. Post mortem uero meam per hunc placitum et conuenienciam duo filii mei, scilicet Fernandus Iohannis et Nuno Iohannis, si clerici fuerint, teneant ipsam ecclesiam medietatem scilicet integram tocius predicte ecclesie et dent de ea uobis annuatim prenominata renda et post motem ipsorum similiter duo nepotes mei, filii scilicet istorum aut aliorum filiorum meorum si clerici fuerint, teneant de uobis ipsam ecclesiam per supradictam conuenienciam, post quorum mortem uos et omnis posteritas uestra de ipsis IIIIor VIIIis predicte ecclesie rendam uestram integratus leuetis et de eis uelle uestrum faciatis et perpetuo iure possideatis. Sed si forte post mortem meam de prenominatis filiis aut nepotibus meis uos clericum non habueritis dum ecclesia uacauerit, uos eam ad alium clericum interim detis pro renda uestra integra et cum aliquis predictorum meorum uenerit uos eam illi detis per supradictam conuenientiam. Inter hoc etiam sciendum est quod si mihi Iohanni Ordonii ante quam moriar intollerabilis neccesitas euenerit liceat mihi uendere uobis et non alibi supranominata VIIIa collecto contra me in precio quicquid mihi modo datis et tunc conueniencia ista non stabit predictis filiis et nepotibus nostris. In hoc etiam scripto quito et abnucio uobis unam XIIam predicte ecclesie quam ego uobis calumpniabam et quicquid uobis usque in hunc diem calumpniaui ut nunquam ego nec homo ex parte mea calumpniemus nec inquietemus uos pro ulla re sed semper uos diligamus et bonum uobis et monasterio uestro pro posse nostro adaptemus et faciamus; et uos semper predictam ecclesiam clerico de genere meo detis si sine perdida monasterii uestri facere potueritis cum ipse uobis de ea seruicium fecerit uobis quod alius facere promiserit. Siquis autem nostrum hoc ita non compleuerit uel aliquo placitum exierit, pariat penam superius dictam; et hoc scriptum semper firmum obtineat robur.
Ego Johannes Ordonii, clericus, et Maria Fernandi et omnes filii nostri in hoc placito manus roboramus.
Q. p. f.: Petrus Uerga, presbiter, conf. Petrus Muniz, miles, conf. Menendus Munionionis, miles, conf. Johannes Ruderici, conf. Petrus Maurus, conf. Fernandus Didaci. Alfonsus Cresconii. Petrus Cresconii. Pelagius Guasta. Didacus Muniz. Martinus Petri. Omnes filii ecclesie Sancte Marie de Ordilde qui audierunt, conf.
Dominicus, cantor, qui notuit et conf.