Eno nome de deus amen. Sabbean quantos
esta carta de testamento viren como eu Gonçalvo Yanes notario
d’Ourense fillo de don Iohan Yanes arçediago de
Baronçelle enna igleia d’Ourense que
foy, sentendome fraco de door de feridas que teño enno
meu corpo, pero con todo meu siso et entendemento
conprido, qual deus tevo por ben de me dar et temendo a
deus e a morte natural que he cousa por que
todos os deste mundo an de pasar et por tal que depois
de miña morte non aia contenda entre alguuns
sobre meus beens, por ende faço e ordeno de min
e deles meu testamento e miña postromeira voontade
valedeira para senpre en esta magneyra:
Primeiramente dou e mando a miña alma ao meu señor
Ihesu Cristo que a conprou e
remiiu por lo seu santo sangre preçiosso et peçolle e
rogolle por merçee moy omildosamente que me queira
perdoar os meus pecados que eu ata aqui ey
feitos et ditos contra a sua voontade et
outrossi rogo e peço por merçee aa virgen señora
santa Maria sua madre et a todos os santos e santas
da gloria do parayso que lle queiran rogar por min
que me aia remiimento a esta miña alma. Iten mando enterrar
meu corpo enno mosteiro de San Françisco d’Ourense
onde jas o dito don Iohan Yanes meu padre. Iten
mando aos frayres do dito mosteiro de San Françisco por que
me façan onra en miña sopoltura et por que digam misas e
roguen a deus por la alma do dito meu padre et de miña
madre quatroçentos mrs. Iten mando que queimen
çera en mina sopoltura e leven quando a offerta viinte libras
de çera. Iten mando que leven comigo en oferta des mrs.
de pan e viño do meu, o que meus conpridores viren
que he ben. Iten mando huna cuba de viño que eu
teño enno çilleiro de Rodrigo Afonso sobryño do abade da
Triindade, a qual leva des e seis moios de viño
de lagar para pagar a miña parte da renda da obra que
eu teño arrendada este anno. Iten mando que das
quatro cubas de viño que eu teño en miña casa que se
vendan as duas delas as mais pequenas para o
conprimento e refasemento de miña enterraçon.
Iten mando o viño de aquela cuba pequena que
ora eu queria encher a Afonsso meu ome e a Maria Yanes
sua moller et os dous moios et huun puçal de
viño que me deve Lourenço Ferroño. Iten lles mando
mais a cuba que se con o viño de Souto a cuba e o
viño. Iten lles mando mais a meatade da miña viña de
Pousada por lo foro que he et paguen dose
libras ao cabidoo d’Ourense cada anno que
eu ey de pagar por toda a dita viña. Iten mando mais a
este Afonso de pano vermello que de min ten
Garçia Anes duas varas para huun
saquillo. Iten lle mando mais quatro varas e media de
valançiña para huna capa da valançiña que se
en miña casa, et a mais da valançiña dela seia para Iohane
meu fillo para hun saquillo. Iten mando
mais a Maria Anes sua moller quatro varas e
media de valançiña de vioves para huun
pelote de valançiña que se en casa. Iten mando mais a
este Afonso e a Maria Anes sua moller dous touçiños e
des fanegas de pan do que se enna aldea e
en cassa que non seia triigo. Iten mando
a Iohanne meu fillo mill mrs. Iten mando que
qual quer que veer e jurar que lle eu
devo ata en quontia de dez mrs. que llo pagen.
Iten mando a Diego meu criado quatro varas e
media de valançiña para huna capa e huun
saquillo. Iten mando aa igleia de Santa
Maria a Madre desta çidade as oyto libras de brancos que
me a de dar cada anno Afonso Lopez por las casas en que
mora por condiçon que digan por mina
alma os capelaans da dita capela huna misa
cantada en cadauun anno por dia de Santa Maria
dagosto, et non na disendo que llos non den.
Iten mando aos clerigos do coro da igleia
d’Ourense çem mrs. por que me façan
onra en miña sopoltura et digan huna misa
cantada por miña alma con sua vigilia. Iten mando
que digan por miña alma o dia que me enterraren
triinta misas de requiem. Iten mando para
o lume das lanpaas de Santa Maria que esteveren
en esta çidade a cada huna çinqo dineiros.
Iten mando aa lanpaa do Corpo Santo outros
çinqo dineiros. Iten mando
a San Lasaro des mrs. Iten mando oyto mrs. para
huna misa cantada que digan por miña alma enna
igleia de Santa Maria de Reça. Iten
mando que me metan enno ábeto de San Françisco
et que den por el seseenta mrs. Iten mando
aos capelaas de Santa Ouffemea dez mrs. et que
roguen a deus por min. Esta he a renenbrança
das devedas que a min o dito Gonçalvo Yanes
deven et eso mesmo dos bees que eu ey: Primeiramente,
iten me deve Pero Françes oyteenta e quatro
mrs. Iten me deve Afonso Lopes quoreenta mrs.
Iten me deve Anton Fernandes sobre
huna soudela de prata çen mrs. Iten me
deve Afonso Ovelleiro sobre huna taça de prata
çento e viinte e quatro mrs. Iten me ha
de faser Gonçalvo Yanes ourives de trese
onças e media de prata que / lle dey huna
taça lavor de culleron et (...) de faser sete
dineiros. Iten teño en casa duas taças
de prata e dusentos rayaas de prata et des peças douro
entre francos e dobras crusadas e marroquiis e huun
nobre e duas çintas de prata que teen
tres marcos. Iten huun puñal dourado que
ten duas onças de prata et huuns canivetes
garnidos et huun relicario con sua cadea. Iten
huna cruz dourada con huun pe rostiçon
et dusentos graaos daliofar pequeniños. Iten huna
sortella de prata con huun boon çafil et
outra pequena dourada con huun graao
daliofar. Iten huna gargantada de doas douradas
e he de Afonso de Vilarnaz et deveme sobrelas
quareenta e dous mrs. Iten huas doas grandes de
Roy Lourenço et deitoumas Davi judio por viinte rayaas
de prata. Iten huna sortella douro con
huna cortaliña, et deitouma Gonçalvo Ledo por viinte
e seis mrs., et descontou o seu moço de carreto de viño o
que diser por sua verdade. Iten tres ou
quatro (...)os pequenos e huun boton de
prata. Iten dous sudareos lavrados. Iten
mais outras duas cubas de viño que levan viinte moios
de lagar. Iten duas cofas, huna vermella e outra
verde. Iten dous mantoons, huun verde e
outro mesclado. Iten huuns mantoons dobrados.
Iten teno en casa de Garçia Anes aparellador dez e
nove varas de pano branco e vermello et çinqo varas de
pano de Bruges. Iten huna copa de calez con sua
patena que ten çinqo onças. Iten huun
baçinete de angel que ias por quareenta mrs.
Iten huna cota miña. Iten huna peça de
Iohan Ares de Penavigia que iaz por escriptura
e foi taixada en triinta mrs., pague viinte mors. Iten
mais que teño em cassa en coroados de moeda vella
dusentos e viinte mor. en huun correo. Iten mais
seys cubas que seen con viño. Iten mais huna
tinalla que se en Ventrazes que leva oyto moios
et outra en Pedrosso que leva dose moios. Et
faço conpridores e exsecutores deste meu testamento et
miña postromeira voontade a Anton Fernandes
dos Brancos et a Rodrigo Afonso fisico viziños d’Ourense,
et mando que o cunpran porlos meus beens
e sen seu dapno, et mandolles por lo afan que tomaren
enno conprir çinqoeenta mrs. a cadauun
deles. Et mando que pagado e conprido todo esto
que eu mando que todos los outros meus
bees que y ficaren asi moveles commo
raises que os teña este Anton Fernandes
en sua vida et dé estes mill mrs. a Iohannne meu fillo et o
crii et faça bem por mina alma. Et sobresto encarrego
sua alma e conçiençia et desencarrego a miña, et aa sua morte
deste Anton Fernandes mando que se
vendan todos estes ditos meus beens et se den
por la miña alma e de aqueles a que eu soo teudo, et
aparto todos os outros parentes e parentas que
eu ey en çinqo soldos et a mais de meus beens
non se tendan por razon de herença nen por outra
magneira alguna. Et este dou e outorgo por meu
testamento e por miña postromeira voontade
valedeira para senpre, et se non
valer commo testamento mando que valla como
codeçilo et se non valere como codeçilo mando que
valla como outra scritura publica qual quer
feita por maao de notario publico, et revoco todos os
outros testamentos e mandas e codeçilos que ata aqui
ey feitos e outorgados et mando que non
vallan nen aian firmedue salvo este que agora
faço e outorgo por Gomes Peres de Penavegia
scripvan de noso señor el rey et seu notario
publico enna sua corte e en todos los seus
regnos et notario publico d’Ourense por lo
bispo e por la igleia dese lugar, que dou e
outorgo por meu testamento et por mina postromeira
voontade valedeiro para senpre, et qual
quer asy da miña parte commo da estraya que
contra este meu testamento e miña postromeira
voontade veer ou pasar en parte ou en todo aja a ira de deus
conpridamente e a miña maldiçon et
demais peyte a meus conrpridores por nomme de
penna mill mrs. de diñeiros brancos, et a dita
penna pagada ou non este meu testamento e miña
postromeira voontade fique firme e
valedeira para senpre. Feito foy e
outorgado este testamento enna çidade d’Ourense
nas casas en que mora o dito Rodrigo Afonso
fisico que esta enna rua de Çima, lu(es) (...) dias do
mes de novenbro, ano do nasçemento de noso señor
Ihesu Cristo de mill e tresentos (...) chamadas e
rogadas Fernan (Anes) clerigo do coro d’Ourense
e Andreu (...) Fernandes e Pero (...) e Garçia
et Iohan Fernandes omes do dito
Rodrigo Afonso fisico.
Et yo Gomes Peres de Penavigia
escrivano e notario sobre dicho a esto
que sobre dicho es con los dichos
testigos en mi presencia lo fis escrivir e por mandado
e otoridad de Estevan Peres raçionero
dela eglesia de Orense (...) mi nonbre
e mi signo fis que es tal en test. de
verdat.
(sinal)
Et eu Estevo Peres raçoeiro
enna igleia \d’Ourense/ notario
et chançeler da dita igleia et çidade
d’Ourense que este testamento fige
faser por Gomes Peres de Penavigia
notario sobre dito et confirmoo asi commo
chançeler da dita igleia (...) et aqui
meu nome et signal puge en testimuyo de verdade.
(sinal)
Stephanus Petri
Taixo este testamento commo chançeler
çento et çinqoenta mrs.