GMH/ÍNDICE A-Z

252
1000(1000/02/20) [1002/01/11]
O rei Alfonso V preside un xuizo entre o frade Vimara, pola parte do mosteiro de Celanova, e Alfonso pola posesión da igrexa de san Andrés en Congostro, que os descendentes dos fundadores da mesma - o abade Salamiro que aparece vencellado á laboura de presura de Odoario - entregaran ó abade Manilán e ó mosteiro de Celanova. Posteriormente o dito Alfonso, axudado polo quasi monachus Alvaro, tomaran pola forza durante tres anos o dito templo.
TC, fols. 91r. - 92r.

Ed. por SERRANO Y SANZ, M., Documentos I, op. cit., doc. IX, y FERNANDEZ DEL POZO, J. M., op. cit., doc. I, 226-228;

Scitum quidem est et a multis manet notum dum per iussionem regiam et domni Adefonsi principis, per editum suum venit Oduarius cum collegas suos et fecerunt presuras per undique locus in regione Callecie, unde in eorum comeatu adfuit abbas Salamirus qui sic prehendit hereditatem cum ecclesia ab antiquis constructa vocabulo Sancto Andre apostoli et villa vocabulo Congusto, territorio et ripa Limie. Dum ad ipsum Salamirum sacerdotem vitam patuit fuit ibidem in loco ipso vitam degens et relinquens omnia heredibus cumsobrinis suis timore canonicarum et vitam sine crimine deduxerunt. Ipse autem abbas Salamirus in loco ipso usque ad sumam senectutem diem ultimum cludit extremum. Post multoque involuto tempore obtinuerunt locum ipsum religione sacerdotes de probaro loco prior inter quos adesit voluntas et animus eorum, et tradiderunt ipsam eclesiam cum omni eorum domicilia et hereditas / cum simul dextros eclesia in manu patris domni Manillani abbatis monasterio Cellenove et condisplatu illius a maximo usque pusillo, et dederunt illas scripturas et illas firmitates quas erant de ipsa eclesia in manu ipsius domni et patris iammemorati simul cum ipso testamento. Prior quod ibidem abbas Salamirus fecerat stante omnia ut diximus post partem monasterii ordinavit ad suos fratres simul et ad sacerdotes constringere ipsam ecclesiam et quod illi iure debebetur sub ordinatione sua reddentes et exsolventes quod illis imperatum manebat, quod nemo homo non se ibidem aliqua contempsa sed obedientes in omnibus quod illis imperatum obtinebant absque omni antiguitate. Sic se levavit Afonso unde mentionem facimus alia cum alios sibi adiunctos non expectato iuditio et perrexit ad ipsam eclesiam de Sancto Andre et ad suam cortem et presumsit omnia quicquid ibidem invenit et misit unum transgressorem nomine Alvaro quasi monacho, et preserunt sacerdotem de ipso abbate domno Manilla nomine magistro Ioacino et ruperunt et malaverunt et pendentem nocte de trabe quousque semivivus fidiaverunt eum inde pro ad iuditio, et presit ipsam eclesiam per manis et pervim per IIIes annos aut supra et tulit de iure monasterii Cellenove, et plicavit iuri suo infauste et superbe per hoc ut diximus actio. Era Millia VIIII et terdena, X Kalendas Martias. Orta est inde intemptio in presentia principis domni Adefonsi et senatus suis domni Ermenagildi (sic) Gundisalviz prolis et iudices suos, Pelagio Arvaldiz, Mito Arias, Tructesindo Nantildiz, Gudesteo Didaci. Et fecit inde ipse domnu abbas et simul cum familia sua querimoniam et dederunt super ipsum Adefonsum simul et de ambas partes saionem nomine Senderico de Palatio, qui intendit vocem de monasterio frater Vimara confesus et Adefonsus suum dedit responsum inutile et vacuo sicut est scriptum per iudicatos quia neque ipsam eclesiam presumserit neque aliquam ad suum monachum Ioacinum malum fecerat, sed quod in fronte de sua laria casam construxerat nemine aliquam calumniate de parte domni Mannillani neque de monasterio Cellenove aliquam disturbaturam non fecit. Mandaverunt testimonias de amborum parte sicut est scriptum in iudicatos accurrit statutus, ad diem placiti venit frater Vimara et cum turba non modica, testes ydoneos CCCLVI qui fidenter et recte testificaverunt quod viderunt et audierunt, testificaverunt in verbi testium per ordinem quod verum est. Venit Adefonsus cum testibus fallacissimis et negligentiosis et numerum modicum Xem. Ordinavit ipse comes et iudices suos et dedisset Vimara confessus X testes qui prebuissent seriem conditionum et innocentem proad excutionem pena caldaria Adefonsi qui suscepisset sacramentum de ipsas tstimonias. Omnia per manum saionis et per placitos scribtos et roboratos cumque fuisse ad diem perabitum ut susciperent. Ego Adefonsus sacramentum de testimoniis huius Vimarani, agnosco me in veritate et cum rogo et suggessione citio testes Vimarani foris de eclesia, ut adsignem ipsam eclesiam cum eorum cortem cum domicilia, terris et pomeriis, quod illi iure debetur, quousque minime vel vile re quantum et tenetis subscrinio de testatione Salamiri abbatis et posteritati eorum quantum ibidem ganaverunt, aucmentaverunt tutores et monachi habitantes in loco ipso quousque die quod ipsa hereditas et ipsa eclesia evenit sub regimine iamfatus pater domni Manillani abbatis et famulis suis monasterio Cellenove. Quod si aliquam ego Adefonsus tam de parte nostra quam etiam de propagine nostra vel de gente quocumque homine pro ipsa eclesia ibidem post partem vestram de me // exierit aliqua calumnia ita dixi et dico, et reppeto si aliquam invellere vel inmodice inquietavero de rebus quod in hac annuntiatione resonat tunc pariem vel pariet hoc de quo agitur in duplo vel quantum melioratum fuerit a vobis, et post partem regis vel iudicis in D solidos. Et pro nostra vestra dimisistis nobis de illo iudicato non dedimus inter vos et partem dominicam amplius quamqumque solidares calicenses, unum de iudices cui ego Adefonsus conffretionem dederam. Voluerat mecum fallere sed correptus a comite et ab omni concilio, et ille et ego Verecundus apparuimus, et quod iustum est vestrum manet indemnes, et ego pro proprio meo [merito] remansit ex [torros].

Notum die IIIº ydus Ianuarii. Era LX discurrente de post Millesima.

Adefonso manu mea roborem indidi. Sendericus qui huius regis aio fuit manu mea (signum). Manillanem abbas cfr (signum). Menendus dux prolis Gundisalviz cfr. Pelagio Arvaldiz et iudex manu mea cfr. Tructesendo Nantildiz qui quesieram fallere cognoscens reatus mei manu mea cfr. Gutesteo Didaci et iudex manu mea cfr.

Testes in monasterio in domni abbatis presentia omnes fratres, sacerdotes, laicos, et turba puerorum degentibus in scola et in capitulo.

Adefonsus serenissimus princeps noster refultus in regno avorum suorum cfr (signum).