GMH/ÍNDICE A-Z

424
1342, maio, 21 martes
Testamento do cóengo don Gonzalo García.
MADRID, AHN, Cód. 416 B, fol. 37v, traslado ao Libro do Cabido polo notario Fernan García: 1342-VII-26.

In Dei nomine amen. Era Mª CCC LXXXª feria tercia XXIª prima die mensis madii. Quem secundum doctrinam sacre scripture vigillare debemus quia nescimus horam qua dominus noster venturus sit.

Idcirco ego Gundisalvus Garsie de Incrovis, iudex de Luou et lucensis ac civitatensis eclesiarum canonicus, sanus mente et corpore debilis prout in presenti dominus permitit ordino et dispono de rebus et benis meis qualiter post obitum meum remaneant ordinare. In primis igitur mando et confero do et concedo animam meam creatori suo Deo et meo domino Ihesu Christo et suplico humiliter beatisime et gloriose senper Virgini Marie matri eius ac beato apostolo Iacobo et omnibus sanctis ut dignentur sua benevola pietate pro ea de precari et preces porrigere eidem omnipotenti domino Ihesu Christo, mando corpus meum sepelliri in monasterio Sancti Pelaii de Ante Altaris in ilo monumento seu sepulcro quod ibi parari et fieri feci in eclesia prope cappellam beati Thome apostoli, quod monumentum ibi collocavi et fieri feci de mandato et voluntate abbatis et conventus monasterii memorati etcª... et inter alia que continebantur in notula seu protocolo testamenti dicti iudicis per me notarium infrascriptum conffecti continenbantur ibi iste clausule: «item lego operi fabrice ecclesie Sancte Marie cathedralis lucensis centum morabitinos. Item lego domos meis, capitulo lucensis, illam domun meam quam emi de Orraca Alfonsi qui stat prope domos meos ad superiorem portam, pro aniversario pro anima mea annuatim faciendo in die videlicet beati Pelaii martiris que occurrit tercia die post festum Nativitatis beati Iohanis Baptiste, sub ista condiciones qui annuatim predicta die celebrent missam de requie et in vigilia huius diei matutinas de requie solepniter ut est moris celebrandi aniversaria quando in dicta ecclesia solempniter celebrantur, et in die predicta dicti aniversarii redditus dicte domus distribuetur pro vino prout consueverit distribui redditus qui dantur ad certum adniversarium in terca die in dicta ecclesia celebrandum, et dicta domus non detur alicui a tenendum in prestimonium nec ad vitam alicuius pro minori precio quam abea singulis annis singulariter arrendata haberi possit sed quolibet anno arrendetur plus oferenti si tamen aliquis de canonicis aniversariorum eam arrendare voluerit ad vitam et pro ea equum bonum pretium dederit quod ab ea her[...] posset [...] annuatim singulariter diversis personis arrendata hoc fieri possit si de omni canonicorum aniversariorum processerit voluntatem et similiter annuatim de consesi eorum et non aliter arrendetur et si aliter factum fuerit non valeat et teneantur capitulo et dictis canonicis aniversariorum et eorum cuilibet et ecclesia Ihesu Christo qui non istam meam voluntatem venerit sint ille tenetur qui contra voluntatem domini ren alienam acapit contractandam et nichilomnibus super predicto [...] suis [...] eneantur dictam domum manu tenere in eo statu in quo eam invenerint tempore obitus mei vel etiam meliori etc... Et facio executores sive completores dicti mei testamenti Nicolau Dominici, canonicu compostellanum, amicum meum, et Gundisalvum Iohanis de Rama, campssorem. Et si unus eorum hoc facere non possit vel nolit qui aliter faciat etc... Item solutis meis debitis et legatis integraliter prout superius omnia sunt expressa instituo heredem meum generalem in aliis bonis meis dictum Fernandum Roderici conthado et prohibeo ei et mando sub pena benedictionis mei qui non recipiat falcidiam nec partem aliqua de legatis sed permitat libere ad inpleri omnia et singula que in isto meo testamento superius sunt expressa et hoc volo et mando qui sit meum testamentum et revoco omnia alia testamenta et quodicillos quos feci usque in istam presentem diem et hoc valeat in perpetuum pro meo testamento et pro mea ultima voluntate, et si non valuerit ut testamentum valeat ut codicillus et si no valuerit ut codicillus valeat ut ultima mea voluntate omni modo iure et tam quibus melius et validus valiere possit quisquis autem quam dictum meum testamentum vel ultima voluntatem venerit pectet mill morbetinos in quibus illud cauto medietatem voti mee et medietatem ecclesie compostellane etc...

Factum, firmatum et concessum fuit dictum testamentum dicti domni Gundisalvum Garsie, iudicis de Luou in ecclesia compostellana, per eumdem dominum iudicem in presencia mei Pelagii Facundi, publici notarii concilii compostellani iurati pro ecclesia compostellana, et testium infrascriptorum ad hoc specialiter vocatorum et rogatorum, Compostelle in ospicio dicti iudicis, era mense et die predictis quod testamentum dictus iudex claudi et sigillari fecit quinque sigillis in dorsso quorum unum erat dicti iudicis et aliud erat mei notarii, reliqua vero tria sigilla, unum erat videlicet domni Iacobi Petri, cardinalis compostellani, et aliud Iohannis Alfonsi, et reliqum Iohannis Sancii, canonicorum compostellanorum, qui iudex manu sua propria nomen suum suscripsit in dicto testamento sub hiis verbis hoc est testamentum mei Gundisalvi Garsie, iudicis de Luou, in quo sigillum meum apponi facio et manu propria subscribo. Qui iudex predictus rogavit domnum Iacobum Petri, cardinalem, et Iohannem Alfonsi et Iohannem Sancii, canonicos supradictos, nec non et Iohanem Petri, clericum de Busto, et Iohanem de Ispania, clericum de Marroços, qui presentes erant qui essent testes et qui in dicto testamento nominia sua manu propria scribentur qui cardinal donus Iacobus Petri, Iohanes Alfonsi, Iohanes Sancii, canonici, Iohanes Petri et Iohanes de Ispania clerici ad partes et rogatum dicti iudicis nominia sua subscripserunt manibus propriis in hunc modo: ego Iacobus Petri, cardinalis compostellanus in isto testamento dicti iudicis sigillum meum appossui et manu propria subscribo; ego Iohanes Alfonsi, canonicus compostellanus, in isto testamento dicti iudicis sigillum meum apponi facio et manu propria subscribo; ego Iohanes Sancii, canonicus compostellanus, in isto testamento dicti iudicis sigillum meum apponi facio et manu propria suscribo. Ego Iohanes Petri, clericus de Busto, subscribo. Ego Iohanes de Yspania, clericus

Sancte Marie de Marroços, subscribo, quie domnus Gundisalvus Garsie, iudex predictus, dixit in presencia mei notarii et testium supra et infraescriptorum qui instituebat heredem suum et exsecutores dicti sui testamenti illos qui in dicto testamento continebantur et revocabay omnia alia testamenta et codicillos quos fecerat usque in istam ei presentem diem. Presentibus testibus: venerabilibus viris donno Iacobo Petri cardinali, Iohanne Alffonsi et Iohanne Sancii, canonicis in ecclesia compostellana, Iohanne Petri, clerico de Busto, et Iohanne de Yspania, clerico eclesie de Marroços, supradictis, nec non et Fernando Iohannis, clerico ecclesie Sancte Crucis de Montaos, Gundisalvo Garsie et Petro Martini, nepotibus dicti iudicis, ac Alvaro Dominici, scriptore mei notarii, ad promissa vocatum specialiter et rogatum.

Ego Pelagius Facundi, notarius concilii compostellani iuratus pro eclesia compostellana, predictas clausulas hic estrahi feci de notula seu protocollo testamenti dicti iudicis per me notarium conffecti et in hanc publicam formam redegi de mandato et auctoritate Nicolai Dominici, canonici compostellani, reverendi patris et domini donmi Martini Dei gratia, archiepiscopi compostellani, vicarii generalis, et nomen et signum meum appossui in testimonium veritatis et de mandato meo Alfonsus Martini scripsit.

Ego Alffonsus Martini de mandato dicti notarii scripssi.

Eu Fernan Garçia, notario publico de Lugo dado per auctoridade do bispo desse lugar, vi hun publico instromento feyto eno tenor sobredito scripto en pulgameo et signado con signal do dito notario, Pay Fagundez, segundo por el pareçia et trasladeyo de vervo a vervo en este livro do cabidoo de Lugo, viinte et seys dias de iulio, era de mill et treçentos et oyteenta annos.

Testemoyas que viron o dito estromento: don Fernan de Deus, chantres; don Diego Ferrnandes, arçidiago de Neyra; don Alvar Dias, arçidiago de Sarrea; don Pedro Iacome, iuys de Lugo; Affonso Eanes et Iohan Dias, coengos de Lugo.

Materias

alimentos; aniversario; arcebispo; arcediago; arquivo; arrendamento; auto xudicial; avó; bieito; bispo; cabido; cambiador; capela; cardeal; casas; catedral; cláusula; cóengo; concello; construción; crego; cumpridor; dignidades; distribución; doazón; doente; escribán; escritura; fábrica; familia; festa; fundación; herdanza; igrexa; libro do cabido; linde; lingua; marabedí; mesa capitular; misa; mosteiro; muller; Nadal; neto; notaría; notario; orde de San Bieito; pergamiño; prebenda; provisor; rexistro; selo; sepultura; testamenteiro; testamento; traslado; venda; viño; vixilia; xuíz

Persoas

Afonso Eanes, cóengo de Lugo; Álvaro Díaz, arcediago de Sarria; Álvaro Domínguez, escribán; Diego Fernández, arcediago de Neira; Fernando de deus, chantre de Lugo; Fernando Eanes, crego; Fernando García, notario; Fernando Rodríguez; Gonzalo Eanes de Rama, cambiador; Gonzalo García, escribán; Martiño Fernández de Gres, arcebispo de Santiago de Compostela; Nicolás Domínguez, cóengo de Santiago de Compostela; Paio Fagúndez, notario; Pedro Martínez, escribán; Pedro Xácome, xuíz de Lugo; Urraca Afonso; Xácome Pérez, cardeal de Santiago de Compostela; Xoán Afonso, cóengo de Santiago de Compostela; Xoán de España, crego; Xoán Díaz, cóengo de Lugo; Xoán Pérez, crego; Xoán Sánchez, cóengo de Santiago de Compostela; Gonzalo García das Encrobas, xuíz de Luou e cóengo de Lugo e Cidade Rodrigo

Outros

Cidade Rodrigo, cabido; Lugo, cabido; San Paio de Antealtares, mosteiro; Santiago de Compostela, arcebispado; Santiago de Compostela, concello; Santiago de Compostela, cabido

Lugares

Antealtares, San Paio, mosteiro; Busto, San Pedro; Encrobas; Lugo; Luou, Santa María; Marrozos, Santa María; Montaos, Santa Cruz; Neira, antiga xurisdición e arcediagado; Sarria; Sarria