1198/02/20. Santiago de Compostela.
B.- Tombo, f. 26rv
Transcr.- GONZÁLEZ, J.- Alfonso IX, Madrid, 1944, doc. n.º 112.
Rex.- SÁNCHEZ BELDA, L.- Documentos reales de la Edad Media..., doc. n.º 453.
Hic incipiunt priuilegia et carte regis domni Alfonsi seni.
(F. 26R.- MINIATURA QUE REPRESENTA A AFONSO IX E Á SÚA MULLER, DONA BERENGUELA DE CASTELA).
CHRISTUS. In nomine Domini nostri Ihesu Christi, amen. Maiestatis regie inter est sancta loca et religiosas personas diligere ac uenerare et ea que eis a suis sunt antecessoribus preconcessa confirmare, manutenere et totis uiribus defensare, idcirco ego Adefonsus, Dei gratia rex Legionis et Gallecie, filius illustrissimi ac victoriosissimi regis domni Fernandi, una cum uxore mea regina domna Berengaria per hoc scriptum notum facio uniuersis presentibus et futuris quod concedo et confirmo Deo et monasterio Sancti Justi de Togis Altis et vobis domno Petro eiusdem monasterio abbati ac uestro capitulo et uestris successoribus imperpetuum cartas illas de incautatione et defensione quas eidem monasterio auus meus imperator et postmodum pater meus fecerunt et perpetuo confirmantes incautauerunt, videlicet quod recipio in meam comendam et deffensionem ipsum monasterium cum fratribus, possessionibus et cum uniuersis aliis que ad ipsum pertinent et pertinebunt. Mando etiam quod homines sui in hereditatibus eiusdem cenobii commorantes non respondeant alicui de furto, homicidio, rausso, fossadaria aut fazendaria seu de aliqua calupnia uel foro regio nisi abbati uel priori uel illis qui res monasterii de mandato illorum tenuerint. Excuso etiam res suas de portatico per totum regnum meum ad idem monasterium uenturis uel ab ipsis fratribus in parte alias latas. Et mando quod ipsi et homines sui securi et in pace transeant per totum regnum meum ad aliamcumque partem ire uoluerint et illam eamdem libertatem eis perpetuo confirmo quam auus meus imperator et pater meus eis dederunt et testamentis suis confirmauerunt. Hoc autem eis facio ob remedium anime mee et animarum patris mei et auorum meorum et quia in orationibus et obsequiis que in eodem loco Deo iugiter exhibentur parte eo largiente desiderio promereri. Siquis igitur tam de meo genere quam de alieno hanc eis cartam infringere aut uiolare modo aliquo attemptauerit iram Dei habeat omnipotentis et regiam indignationem incurrat, et siquid inuaserit in triplum restituat et pro ausu temerario regie parti in penam mille morabitinos persoluat. Carta suum robur imperpetuum obtinente.
Facta carta apud Compostellam, X kalendas martii, era Mª CCª XXXª VIª.
Ego rex domnus Adefonsus una cum uxore mea // regina domna Berengaria hanc cartam quam fieri iussi roboro et sigillum meum apposicione confirmo.
Petro tercio, compostellano archiepiscopo. Manrico, Legione episcopo. Johanne, ouetensis episcopo. Lupo, astoricensis episcopo. Martino, çemorensis episcopo. Gunzaluus, salamanticensis episcopo. Martino, ciuitatensis episcopo. Sede cauriensis uacans. Ruderico, lucensis episcopo. Rabinado, mindoniensis episcopo. Adefonsus, auriensis episcopo. Petro, tudensis episcopo.
Comite Gomiz tenente Trastamar, Montem Rosum, Montem Nigrum et Sarria. Comite Froyla tenente Bergidum. Gunzaluo Nuniz tenente Asturias. Poncio Uele tenente Extrematuram. Fernando Guterriz tenente Taurom et Castrum Nouum. Gunzaluus Iohannis tenente Limiam et Lemos. Aluaro Pelaez tenente Astoricam. Fernando Garsie, regis maiordomo. Munione Ruderici, regis signifero. Pelagius Subredina tenente Sanctum Pelagium de Luto. Petro Fernandi de Nauude, regine domne Berengarie maiordomus. Roderico Fernandi tenente Triues et Caldelas.
Ego Froyla, domini regis notarius scripsit. Domno Petro Uelle, cancellario.