Hic incipiunt priuilegia regis domnus Fernandus ultimi.

(F. 18r.- MINIATURA QUE REPRESENTA A FERNANDO III).

CHRISTUS. Per presens scriptum tam presentibus quam futuris notum sit ac manifestum quod ego Fernandus, Dei gratia rex Castelle et Toleti, Legionis et Galletie, inueni priuilegia a serenissimo proauo meo imperatore edita et ab illustrissimo patre meo rege dompno Adefonso postmodum confirmata quorum tenor talis est:

In nomine sancte Trinitatis, Patris et Filii et Spiritus Sancti, amen. Cassa equidem et debilis est potestas que per diuinam non est gratiam roborata quam reuerentia feliciter adipisci credimus si sacro sancta loca personasque religiosas dignis honoribus largis beneficiis gratisque muneribus amplificemus, decorem enim domus sue dilexit Deus et in eius cultoribus gloriari noscitur liqueat igitur omnibus quod ego Adefonsus, Dei gratia Hyspaniarum imperator, una cum coniuge mea imperatrice domna Berengaria facio tibi abbati domno Petro monasterii Sancti Justi de Togis Altis omnique conuentui monachorum tam presencium quam futurorum in eodem loco soli Deo seruientium cautum de eodem monasterio imperpetuum ualiturum per suos terminos, uidelicet per caput Montis Alti et inde per lacunam de Loania et per illas mamolas de Caballo Sicco et per alias mamulas de Elsende et per nemus Auelanedi, et de alia parte per illum parietem antiquum qui uadit contra agrum de Dea qui diuidit terminos huius monasterii et terminos Sancti Pelagii de Lauar et per Togios Altos et per aliud nemus de Laamir, et inde per terminos Sancti Martini sicut uadunt usque ad castellum de Luania et inde ad Villare de Anta et inde ad capud Montis Alti. Cauto prefatum monasterium per suos terminos et omnes hereditates quas nunc habet uel acquirere poterit in futurum ubicumque fuerint. Similiter cauto ut nullus eas decetero inquietet uel ei malum irroget. Ceterum monasterium ipsum meo auxilio et consilio fundatum et res uniuersas quibus subsistat abbatem, uidelicet Petrum, aliosque illustres uiros et in curia mea emeritos quos constructioni predicti loci sub regula sancti Benedicti denuo pugnare uolentes adiuuo et ad peticionem eorum in cunctis faueo ceterosque successores suos sub tuitione et defensione mea recipio. Sed et hoc monasterium suosque incolas consulente et consentiente domno Didaco, compostellane sedis archiepiscopo, una cum consensu omnium canonicorum eiusdem sedis in cuius territorio iamdictum cenobium construitur, tali libertate dono ut nullius deimceps potestati tam seculari quam ecclesiatice subiaceant nulli loco, nulli monasterio, nullique persone alterius monasterii unquam // obediant nisi sancte Romane sedi. Que ut liberi diuinis famulatibus ibi degentes insistant ab omni iurisdictione episcoporum imperpetuum absoluimus ut ad nullam que sua sunt cogantur preter episcopalia, id est sacros ordines olei et sacrationem et abbatis benedictionem ad concilium uero et ad signodum episcoporum nisi pro sola fide eis uenire liceat. Constituto etiam et confirmo ut commorantes homines in hereditatibus et prediis huius cenobii nemini vnquam respondeant de fossadaria \aut fazendaria/ neque de furto, neque de homicidio, neque de rapso, neque aliqua calumpnia uel foro regio nisi abbati uel illis qui eiusdem monasterii procurationem tenuerint. De omnium etiam portatico per totum meum regnum excuso ad idem monasterium, res suas uenturas uel ab ipsis fratribus in partes alias latas et ad quamcumque partem uoluerint securi et in pace transeant per totum imperium meum quicumque ad istud monasterium pertinuerint.

Item: Quam ea que a regibus donantur siue conceduntur oportet ut litterarum testimonio confirmentur, qua propter ego Adefonsus, Dei gratia Hyspaniarum imperator, una cum coniuge mea imperatrice domna Berengaria, ob remedium anime mee et parentum meorum Deo omnipotenti et sancte Marie semper virginis et Sancto Christoforo de Derzone et priori eiusdem monasterii, Pelagio Petri, et monachis ibidem sub regula sancti Benedicti et Deo seruientibus tam presentibus quam etiam perpetuo succedentibus, facio cautum per scripturam donationis uidelicet per terminos de riuulo Tamaris et inde in circuitum de Carualido et lacum eiusdem Tamaris, et inde ad foueam Serpentis, et inde in directum per sumitatem montis usque super Jalles, et inde ad branias de riuulo Eze, et inde ab ipso riuulo Eze usque quo cadit in Tamare. Sic dono atque concedo istum cautum huic monasterio et sancte congregatoni eiusdem ut nullus sayo uel uicarius regis seu alicuius potestatis non sit ausus ab hodierno die in antea intrare infra hos terminos pro aliqua calumpnia seu fazendaria uel fossadaria aut pro pignore nisi per manum prioris seu abbatis eiusdem monasterii.

Et ego prenominatus rex Fernandus una cum uxore mea Beatrice regina et cum filiis meis Alfonso, Fraderico, Fernando, Henrico et Philipo, supradicta priuilegia aprobo, roboro et confirmo mandans et firmiter statuens quod perpetuo et inuiolabiliter obseruentur; et hec mee confirmationis pagina rata et stabilis omni tempore perseueret. Siquis uero hanc cartam infringere seu in aliquo diminuere presumpserit iram Dei omnipotentis plenarie incurrat et regie parti mille aureos in
cauto persoluat et dampnum super hoc illatum prefato monasterio restituat duplicatum.

Facta carta apud Sanctum Jacobum XVIIº die februarii, era Mª CCª LXXª.

Et ego prenominatus rex Fernandus regnante in Castella et Tolleto, Legione et Gallecie, Badallocio et Bahecia hanc cartam quam fieri iussi propria manu roboro et confirmo.

Rodericus, Toletane sedis archiepiscopus, Hyspaniarum primas, confirmat.  Infans dompnus Alfonsus, frater domini regis, confirmat. Bernaldus, compostellane sedis archiepiscopus, confirmat. Mauricius, burgensis episcopus, conf. Tellus,  palentinus episcopus, conf. Lupus, segontinus episcopus, conf. Bernaldus, segobiensis episcopus, conf. Johannes, calagurrensis episcopus, conf. Dominicus, abulensis episcopus, conf. Gunzaluus, conchensis episcopus, conf. Ecclesia placentina,
conf.

Aluarus Ruderici, maior merinus in Castella, confirmat. Aluarus Petri,  conf. Rodericus Gunzaluez, conf. Garsias Fernandiz, conf. Guillelmus Gunçalui, conf. Tellius Alfonsi, conf. Didacus Martini, conf. Gunçaluus Gunçalui, conf. Alfonsus Suarez, conf.

Johannes, oxeniensis electus, domini regis cancellarius, confirmat. Johannes,  ouetensis episcopus, conf. Rodericus, legionensis episcopus, conf. Nunius,  astoricensis episcopus, conf. Martinus, zamorensis episcopus, conf. Martinus, salamantinus episcopus, conf. Michael, lucensis episcopus, conf. Laurencius, auriensis episcopus, conf. Michael, ciuitatensis episcopus, conf.

Rodericus Gomez, conf. Rodericus Fernandiz, conf. Remirus Froylaz, conf.  Didacus Froylaz, conf. Rodericus Frolez, conf. Petrus Poncii, conf. Fernandus Iohannis, conf. Pelagius Arie, conf. Lupus Didaci de Faro, // alferez domini regis,  confirmat. Garsia Fernandi, maiordomus domini regis, conf. Sancius Pelagii, maior merinus in Gallecia, confirmat. Garsias Roderici, maior merinus in Legione, confirmat.

Petrus Martini iussu predicti cancellarii sc